یکی از مهم‌ترین علوفه‌ها در جهان یونجه می‌باشد که کاشت بسیار آسانی دارد. این محصول با ارزش در بیش از 70 کشور جهان کشت می‌شود. و به عنوان خوراک اسب‌ها، گوسفندان، بزها، مرغ‌ها و گاوهای شیری استفاده می‌شود. یونجه دارای خواص دارویی بسیاری برای انسان بوده و به انسان در برابر آرتروز، عفونت‌های دستگاه ادراری، نارسایی کلیه، مثانه و پروستات کمک می‌کند. مراحل کاشت یونجه بسیار آسانی می‌باشد. زراعت یونجه برای کشورهایی که دارای دامداری‌های بزرگ هستند به عنوان زراعت استراتژیک محسوب می‌شود.
گیاه یونجه سازگاری بالایی با شرایط آب و هوایی مختلف دارد و قادر خواهد بود تا در برابر خشکی مقاومت خوبی از خود نشان دهد، پاییز و بهار فصل مناسبی برای کشت یونجه می‌باشد. البته لازم به ذکر است که زمان کاشت یونجه پاییزه بر کاشت یونجه در بهار ارجحیت دارد. در مناطق سردسیر کشت پاییز در اوایل شهریور ماه و مناطق گرم‌سیر اواسط شهریور امکان‌پذیر است. زمان کاشت یونجه بهاره باید بعد از تمام شدن سرما یعنی از نیمه دوم اردیبهشت تا خرداد ماه انجام شود. در ادامه این نوشته شرایط مناسب و نحوه کاشت یونجه را توضیح خواهیم داد، پس با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
سر فصل ها
- مکان مناسب برای کشت یونجه
- عمق خاک برای کشت یونجه
- خاک مناسب برای کشت یونجه
- شیب مناسب زمین برای کشت یونجه
- نحوه آماده سازی زمین برای کاشت یونجه ph-5 مناسب
- آبیاری یونجه بعد از کاشت
- عملیات آماده سازی زمین
- معرفی محصول
- برداشت مکانیزه یونجه
- معرفی محصول
- سخن پایانی
مکان مناسب برای کشت یونجه
تعیین محل مناسب برای کشت از اقدامات مهم و اولیه برای زراعت است. انتخاب مکان مناسب، در تولید یونجه مرغوب بسیار حساس و مهم است. مناسب‌ترین محل برای کشت یونجه باید کشتزاری باشد که قابلیت فراهم کردن بعضی از شرایط، نظیر مناسب‌ترین میزان عمق نفوذ ریشه، عناصر غذایی و غیره را برای گیاه داشته باشد تا علوفه با کیفیت تولید شود با این که رشد و تولید محصول یونجه در شرایط محیطی گوناگون صورت می‌گیرد، ولی می‌توان بیشینه بهره‌وری را با بررسی اولیه دقیق و علمی بدست آورد. گاهی اوقات کاشت یونجه در زمین های شور نیز انجام می‌شود.
پیشنهاد مطالعه: آشنایی با انواع تجهیزات و ادوات کشاورزی
عمق خاک برای کشت یونجه
عمق خاک باید به گونه‌ای باشد تا ظرفیت نگهداری آب را در حد مورد نیاز فراهم سازد. یونجه ریشه اصلی درازی دارد که تا اعماق بیشتری نسبت به ریشه بیشتر گیاهان زراعی مانند ذرت یا گندم نفوذ کند. در واقع عمق کاشت بذر 1 الی 2 سانتی‌متر است البته با توجه به نوع خاک عمق می‌تواند تغییر کند. در خاک‌های رسی و سنگین کمتر و در خاک‌های شنی و سبک عمق کاشت می‌تواند کمی بیشتر شود. بذرپاشی یونجه به دو طریق صورت می‌پذیرد، بذر پاش دستی و یا دستگاه بذر کار از نکات مهم در بذرکاری یونجه، این است که سعی شود بذر بطور یکنواخت در سطح مزرعه پخش شده و به اندازه کافی با خاک پوشیده گردد. عملکرد دستگاه بذر کار به صورتی است که بذر انواع محصولات را در ردیف‌های با فاصله مشخص، در عمق مشخص کشت می‌نماید.
خاک مناسب برای کشت یونجه
خاک‌های عمیق با بافت سبک تا متوسط و حاصل‌خیز جهت کشت مناسب است. اثر حاصل‌خیزی خاک در رشد و تولید محصول، بیشتر از تاثیر بافت خاک است. در برخی از مناطق که سطح سفره‌های زیرزمینی بالاست، یا نفوذپذیری خاک توسط لایه‌های بستری کاهش پیدا کرده است و یا در مسیر رودخانه‌ها قرار دارند، ممکن است در فصول پر باران سال حالت غرقابی ایجاد شود. یونجه به ویژه در مراحل رشد فعال به شرایط غرقابی حساس است.
شیب مناسب زمین برای کشت یونجه
شیب کمتر از یک درصد برای کشت بسیار مناسب است. به طور مثال، شیب 1 الی 2 درصد مناسب، 2 الی 5 درصد نسبتا مناسب، 5 الی 8 درصد کمی مناسب، 8 الی 12 درصد در شرایط خاص کمی مناسب و شیب بالای 12 درصد نامناسب می‌باشد. اگر شیب مناسب را به خوبی رعایت نکنید کشت شما بی فایده خواهد بود چون ممکن است یونجه‌های شما از بی‌‌آبی یا از جمع شدن آب زیاد در زمین خراب شود.
نحوه آماده سازی زمین برای کاشت یونجه 5-PH مناسب
PH اسیدی و قلیایی بودن خاک را اندازه‌گیری می‌کند. اگر پی اچ خاک از 6/5 کمتر باشد، خاک اسیدی. اگر بین 6/5تا7/5 خاک خنثی ولی اگر بیشتر از 7/5 باشد خاک قلیایی است. برای زراعت یونجه پی اچ خاک باید 6/3 تا 7/5 باشد. خاک‌های قلیایی شور و زهکشی مناسبی ندارند. یونجه به شوری خاک به نسبت حساس است. هر چند تولید یونجه در خاک‌های شور امکان پذیر است، ولی سطوح بالای نمک ایجاد سمیت کرده و دسترسی به آب را کاهش می‌دهد.
پیشنهاد مطالعه: معرفی انواع ادوات پشت تراکتوری
آبیاری یونجه بعد از کاشت
کمیت و کیفیت آب برای کشت یونجه بسیار مهم است. نیاز به آب فراوان برای کشت یونجه نسبت به دیگر گیاهان زارعی بالاست، یونجه برای تولید هر کیلوگرم ماده خشک 830-560 لیتر آب مصرف می‌کند. کیفیت پایین آب نیز یک مسئله مهم در انتخاب محل برای کاشت یونجه است. آب چاه ممکن است دارای میزان نمک بالایی باشد. سمیت سدیم با بیکربنات نیز می‌تواند موجب ایجاد اختلال در نفوذ آب باشد.
عملیات آماده سازی زمین
به طور کلی کاشت یونجه در بهار و پاییز امکان پذیر است و هر کدام محاسن و معایبی دارد. برای تهیه زمین در کاشت‌های بهاره ابتدا بسته به ساختمان خاک شخم عمیق یا خیلی عمیق (۲۵ تا ۳۰ سانتی متر) در پاییز و قبل از بارندگی زده می‌شود. برای شخم زدن زمین می‌توان از دستگاه گاو آهن و یا دستگاه روتیواتور استفاده کرد از این دستگاه برای خاک ورزی یعنی زیر و رو کردن و شخم زدن زمین‌های باغی و زراعی استفاده می‌شود. هدف از شخم زدن تغییرات فیزیکی مورد نیاز در خاک به منظور آماده نمودن بستر بذر و ریشه گیاه می‌باشد. با استفاده از گاوآهن، علفهای هرز در حین شخم زدن بریده شده و با زیر و رو کردن به زیر خاک مدفون می‌شوند.
شخم در پاییز باعث ذخیره آب باران و از بین رفتن نسبی علفهای هرز می‌گردد. بعد از مساعد شدن شرایط در بهار در صورت نیاز، شخم دیگری در جهت عمود بر شخم پاییز، زده می‌شود که سبب خرد شدن کلوخه‌ها و علفهای هرز باقیمانده می‌گردد. برای انجام این عملیات نیاز به دستگاه سیکلوتیلر داریم، در واقع عملکرد آن به این صورت است که زمین را برای بذر آماده می‌کند، بصورت عمودی و بطور جفتی داخل خاک فرو رفته و می‌چرخد و کلوخ‌ها را خرد می‌کند. چند نمونه از محصولات شرکت باربدتک را معرفی خواهیم کرد تا باعث ارتقا روش کار شما باشد.
بعد از شخم زدن، دیسک زده می‌شود و بلافاصله بقایای گیاهی و ریشه‌های علفهای هرز با استفاده از دندانه یا هرس جمع آوری می‌گردد. که برای انجام این عملیات می‌توان از دستگاه بیلر پشت تراکتوری استفاده کرد. در واقع از این دستگاه برای پرس علوفه و یا بسته‌بندی کن، کاه و یونجه و علوفه خشک استفاده می‌شود. و آنها را به صورت بسته‌هایی در وزن و اندازه یکنواخت فشرده می‌کند. که بعد از هرس بایستی زمین تسطيح شود که این عمل برای آبیاری مناسب و نیز برداشت راحت‌تر مخصوصاً در اراضی مکانیزه بسیار مهم است. عمل تسطيح به وسیله ماله (Leveler) دو بار و عمود بر هم انجام می‌گیرد. سپس بذر پاشی با دست یا با ماشین بذر کار انجام می‌گیرد. با توجه به نیازخاک که آزمون خاک قبل از کاشت تعیین می‌کرد، ممکن است کود نیز نیاز باشد که می‌توان همراه کاشت بذر به خاک اضافه نمود
دستگاه چیزل مرکب سبک
این محصول برای شخم‌زدن و خرد‌کردن کلوخ‌ها به کار گرفته می‌شود. دستگاه چیزل مرکب سبک با نگهداری بقایای گیاهان در سطح خاک مانع از فرسایش و تبخیر رطوبت خاک می‌شود. این دستگاه در مدل‌های مختلف وجود دارد که مناسب تراکتورهای سبک است.شما می‌توانید برای خرید این محصول به سایت باربد تک مراجعه کنید.
سیکلو 170 سانتیمتری SAKALAK
از این دستگاه در زمین‌های کشاورزی برای خرد کردن کلوخ‌های باقیمانده از عملیات خاکورزی اولیه استفاده می‌کنند. با دستگاه سیکلو 170 سانتیمتری SAKALAK می‌توانید زمین را بعد از شخم زدن نرم کنید. از مشخصات این دستگاه می‌توان به تعدا چاقو‌های آن که 16 عدد با قدرت موتور ۶۰ تا ۷۰ اسب بخار است اشاره کرد، کشور سازنده این محصول ترکیه می‌باشد.
دستگاه سیکلوتیلر با تیغه عمودی
این دستگاه با داشتن تیغه‌های عمودی می‌تواند بدون زیر و رو کردن خاک، عمل خاک ورزی (شخم و آماده سازی) را در انواع زمین‌های کشاورزی تا عمق مناسب زمین انجام دهد. دستگاه سیکلوتیلر با تیغه عمودی قابل استفاده در انواع تراکتور می‌باشد. برای خرید این دستگاه می‌توانید از سایت باربد تک اقدام کنید.
دستگاه بیلر رامش مدل RSA86
از این دستگاه برای برای جمع آوری، بسته بندی و انتقال کاه و علوفه از سر مزرعه به انبار استفاده می‌شود. دستگاه بیلر رامش مدل RSA86 یک ماشین نیمه هیدرولیک است. طریقه کار دستگاه بیلر به این صورت است که علوفه‌ی چیده شده توسط دروگر را که روی زمین افتاده است، به صورت بسته‌های هم وزن و هم اندازه‌ی مکعبی یا استوانه‌ای درآورده و با نخ یا سیم‌هایی محکم بسته و از قسمت عقب ماشین آنها را روی زمین می‌اندازد.
پیشنهاد مطالعه: شمشاد زن بنزینی و کاربردهای آن
برداشت مکانیزه یونجه
زمانی یونجه آماده برداشت می‌شود که به ارتفاع مناسب برسد و از لحاظ کیفی برای برداشت آماده باشد. یک هفته تا ده روز آبیاری را قطع می‌کنند و سپس با استفاده از موور پشت تراکتوری شروع به برش یونجه‌ها از بالای طوقه می‌دهد. سپس با دستگاه ریک پشت تراکتوری شروع به خطی کردن یونجه‌های برش خورده از سطح زمین می‌کند و همه آنها را در یک خط آماده بسته‌بندی قرار می‌دهد. پس از آن دنبالبند بیلر خط‌های ایجاد شده توسط رِیک را جمع آوری و بسته‌بندی می‌کند. و بعد از ۷۲-۴۸ ساعت هواخوری، با ماشین بسته بندی شده و پس از جمع‌آوری بسته‌ها به انبار منتقل می‌گردد. برداشت یونجه در کشورهایی که در آنها به عنوان زراعت استراتژیک می‌باشد، برداشت با ماشین‌های اختصاصی همانند ریک پشت تراکتور که بیشترین راندمان و کیفیت را دارد، انجام می‌گیرد. در ادامه چند محصول برای برداشت مکانیزه یونجه معرفی کرده‌ایم.
موور بشقابی پشت تراکتوری سورماک مدل ۱۶۵
یکی از پر استفاده‌ترین دستگاه ها در صنعت کشاورزی موور بشقابی پشت تراکتوری سورماک مدل 165 است. این دستگاه برای چیدن علوفه‌های روی زمین طراحی شده است. به این دستگاه علف‌چین یا دروگر نیز می‌گویند. استفاده از این دستگاه سرعت کار را نسبت به نیروی انسانی افزایش می‌دهد. در نتیجه در هزینه نیز صرفه جویی خواهد شد.
ریک چهار پره خورشیدی تک فنر
دستگاه ریگ خورشیدی یکی دیگر از محصولات پرکاربرد در صنعت کشاورزی می‌باشد. دستگاه ریک چهار پره خورشیدی تک فنر می‌تواند هر نوع علوفه و یونجه یا ساقه درو شده را بدون نیرو محرکه خارجی فقط با نیرو کششی تراکتور سریع و آسان جمع کند. این محصول قادر است داخل جوب‌ها را نیز تمیز کند.
سخن پایانی
با توجه به استراتژیک بودن این محصول در ایران، باید گامی مثبت در جهت افزایش بازدهی این محصول از سطح برداشته شود. مرحله نهایی زراعت یونجه برداشت آن است. با تعیین مناسب‌ترین زمان برداشت و استفاده از روش، ادوات و شرایط برداشت می‌توان گام نهایی در دستیابی به محصول كمی و كیفی بیشینه‌ای تضمین كرد.
